Ραδίκια, αντίδια, τσουκνίδα, σπανάκι, ρόκα, βλίτα, σπαράγγια, βρούβες, σέσκουλο… Ο κατάλογος είναι µακρύς αν προσπαθήσουμε να απαριθμήσουμε τα χόρτα της Ελληνικής Γης!
ΚΑΙ ΔΥΟ ΒΙΒΛΙΑ ΜΕ ΒΟΤΑΝΑ ΚΑΙ ΧΟΡΤΑ
Τα χόρτα είναι πραγµατικά µία από τις πολυτιµότερες τροφές της παραδοσιακής µας διατροφής, γεγονός το οποίο πολλοί άνθρωποι και ιδιαίτερα νέοι αµελούν. Τα χόρτα ή λάχανα, όπως ονοµάζονται σε κάποιες περιοχές, είναι πλούσια σε θρεπτικά συστατικά κι απολύτως απαραίτητα για τον οργανισµό.
Aπό τα βασικότερα τρόφιμα της μεσογειακής διατροφής και ξεχασμένα δυστυχώς από πολλούς είναι τα άγρια χόρτα. Τα φαγώσιμα αγριόχορτα φυτρώνουν σχεδόν παντού στην Ελλάδα και αυτό είναι ευλογία. Ακόμη και λίγα χιλιόμετρα έξω από τις πόλεις μπορούμε να βρούμε περιοχές όπου μπορούμε να μαζέψουμε άγρια χόρτα.Πόσο μάλλον όταν μετά από έρευνες διαπιστώθηκε ότι η καλή υγεία των μεσογειακών λαών και ιδιαίτερα των κατοίκων της Κρήτης οφείλεται και στην κατανάλωση άγριων χόρτων.
Τα άγρια χόρτα περιέχουν μεγάλες ποσότητες σε φυτικές ίνες που συμβάλλουν στην ομαλή λειτουργία του εντέρου, δεν περιέχουν λίπη και έχουν ελάχιστες θερμίδες. Ακόμη ο κίνδυνος εμφάνισης καρδιαγγειακών νοσημάτων φαίνεται πως είναι μικρότερος όταν καταναλώνονται συστηματικά χόρτα. Ας δούμε λοιπόν κάποια από τα χόρτα αυτά, καθώς και τις ευεργετικές τους ιδιότητες.
Ραδίκια
Από τα αγαπημένα άγρια χόρτα της Μεσογείου. Διακρίνονται στα άγρια και τα ήμερα ραδίκια ή αλλιώς αντίδια. Τα άγρια ραδίκια έχουν πικρή γεύση σε σχέση με τα ήμερα. Είναι πλούσια σε βιταμίνη Α και C, σίδηρο, κάλιο, μαγγάνιο. Η αφθονία τους σε Β-καροτένιο θωρακίζει τον οργανισμό και προλαμβάνει την ανάπτυξη των ελεύθερων ριζών, συμβάλλοντας στην προστασία από καρδιαγγειακά νοσήματα.
Το ραδίκι διαθέτει διουρητικές ιδιότητες και ο ζωμός του αποτελεί ένα τονωτικό αφέψημα για τον οργανισμό, ιδιαίτερα αν συνδυαστεί με λίγες σταγόνες λεμονιού.
Αγριοζοχός
Το χρησιμοποιούμε σε σαλάτες κυρίως αλλά και σε χορτόπιτες. Είναι πηγή ασβεστίου και σιδήρου ενώ πλούσια είναι η συγκέντρωσή του σε βιταμίνη C και βιταμίνες του συμπλέγματος Β.
 |
| Αγριοζοχός‐Urospermum picroides |
Τσουκνίδα
Ένα άγριο χόρτο πλούσιο σε σίδηρο αλλά και σε β-καροτένιο, συστατικό με αντικαρκινικές ιδιότητες αλλά και μεγάλη αντιοξειδωτική δράση.
Από τις τσουκνίδες, συλλέγονται κυρίως οι τρυφερές κορυφές του φυτού, ενώ ο κνησμός που προκαλεί συνήθως το άγγιγμα τους, εξουδετερώνεται εντελώς με το βράσιμο. Τη χρησιμοποιούμε σε χορτόπιτες κυρίως, μαζί με άλλα χόρτα
Άγριο καρότο
Φυτρώνει παντού και είναι εξαπλωμένο σε όλη την Ελλάδα. Τα φύλλα και τα βλαστάρια του βράζονται και τρώγονται μόνα τους ή με άλλα χόρτα, όπως και το κοινό καρότο (είναι αντικαρκινικά).
 |
| Άγριο καρότο – Daucus carota |
Ταραξάκος
Ο ταραξάκος ή αγριομάρουλο ή πικραλίδα είναι πλούσιος σε καροτενοειδή, βιταμίνες του συμπλέγματος Β και βιταμίνη C. Η περιεκτικότητά του σε βιταμίνη Α φαίνεται να είναι 4 φορές μεγαλύτερη από αυτήν του κοινού μαρουλιού, ενώ από ανόργανα στοιχεία περιέχει αρκετό κάλιο στο οποίο οφείλεται και η έντονη διουρητική του δράση.
Βοηθάει σε προβλήματα λειτουργίας του ήπατος καθώς και σε προβλήματα δυσπεψίας.
Γλιστρίδα ή Αντράκλα
Ένα δημοφιλές καλοκαιρινό πράσινο σαλατικό της μεσόγειου είναι και η γλιστρίδα. Παράγεται κυρίως στην Κρήτη.
Είναι πλούσια σε α-λινολενικό οξύ. Το α-λινολενικό οξύ ανήκει στην ομάδα των ω-3 λιπαρών οξέων, τα οποία παίζουν σημαντικό ρόλο στη δόμηση των κυτταρικών μεμβρανών αλλά και στην καλή λειτουργία της καρδιάς. Λόγω της υψηλής συγκέντρωσης σε κάλιο αποτελεί επίσης φυσικό διουρητικό και μειώνει την πίεση.
ΔΕΙΤΕ ΕΔΩ Πως μπορούμε να νοστιμίζουμε και τις χειμωνιάτικες σαλάτες μας με αντράκλα.
Λάπαθο
Λόγω της υψηλής περιεκτικότητάς του σε κερκετίνη βοηθά στην πρόληψη καρδιαγγειακών νοσημάτων. Θεωρείται βότανο με εξαιρετικές φαρμακευτικές ιδιότητες κυρίως για όσους πάσχουν από αναιμία και αιμορροΐδες.
Χρησιμοποιείται πολύ στην ελληνική κουζίνα, κυρίως στις χορτόπιτες, και έχει ελαφριά πικρή γεύση.
Το λάπαθο μάλιστα, όσον αφορά τη συγκέντρωση των φλαβονοειδών, έχει διπλάσια ποσότητα κερκετίνης από το κρεμμύδι, το οποίο αποτελεί αντιπροσωπευτική πηγή του φλαβονοειδούς αυτού.
Σταμναγκάθι ή Ραδίκι του βράχου
Το σταμναγκάθι είναι ένας αγκαθωτός θάμνος που φύεται κοντά σε ακτές. Η ονομασία του οφείλεται σε μια παλιά συνήθεια των Κρητικών, οι οποίοι με τους θάμνoυς αυτούς σκέπαζαν τα στόμια των σταμνιών, για να μη μπαίνουν ζωύφια μέσα στο νερό. Σύμφωνα με το Διοσκουρίδη, αποτελούσε φάρμακο στην αρχαιότητα.
 |
| Το σταμναγκάθι είναι ένα είδος της οικογένειας των ραδικιών το οποίο ανήκει στο γένος (Cichorium) και στην οικογένεια των (Compositae). |
ΔΕΣ ΕΔΩ Σταμναγκάθι - καλλιέργεια
Καυκαλήθρα
Τη συναντάμε σχεδόν παντού σε ακαλλιέργητους τόπους. Μαζεύονται τα φύλλα και οι τρυφερές κορφές της από το χειμώνα έως την άνοιξη που ανθίζει.
 |
| Τορδύλιον το Άπουλον , καυκαλήθρα, |
Την χρησιμοποιούμε κυρίως σε πίτες αλλά και σαν μυρωδικό σε φασολάδες και σάλτσες.
Γαλατσίδα
Αποτοξινωτική, δροσιστική, πλούσια σε μέταλλα και ιχνοστοιχεία. Η γαλατσίδα αποτελεί ένα από τα πιο δημοφιλή και νόστιμα άγρια χόρτα.
Οι γαλατσίδες πριν ανθίσουν είναι δροσερές και ζουμερές κι έτσι τρώγονται ωμές, χαρίζοντας τη χαρακτηριστική μυρωδιά τους στα άλλα σαλατικά.
Σε συνδυασμό με ωμά άγρια σταμναγκάθια, λεμόνι και αγνό ελαιόλαδο αποτελεί μια από τις πιο νόστιμες κρητικές σαλάτες. Μαγειρεύεται επίσης φρικασέ, γιαχνί.
 |
| Γαλατσίδα Reichardia picroides-Συνώνυμα: Reichardia macrophylla, Picridium vulgare.-Ραϊχάρντια η πικροειδής, Πικραλίδα, Γαλακτίτις, Γαλακτίδα, Αγαλατσίδα, Λαγόψωμο, Αλευράκι.-Περιγραφή, Βιότοπος, Συλλογή: Είναι πολυετής πόα, με ύψος 20-40 εκατοστά, με βλαστό όρθιο, διακλαδιζόμενο, γαλαζωπό και με πασσαλώδη ρίζα. Τα κατώτερα φύλλα είναι πτεροσχιδή ενώ τα υπόλοιπα οδοντωτά, ελαφρά σαρκώδη.Τα ερμαφρόδιτα άνθη έχουν κίτρινο χρώμα σε ταξιανθία κεφάλιο, περίοδος ανθοφορίας από το Μάρτιο-Μάιο. Ο σπόρος αχαίνιο, διαθέτη πτητικά όργανα που διευκολύνουν τη διασπορά του φυτού.Φύεται σε όλη τη χώρα σε καλλιεργούμενα και ακαλλιέργητα γόνιμα εδάφη, σε βραχώδεις περιοχές και σε σκουπιδότοπους. Συλλέγεται όλο το υπέργειο τμήμα πριν την ανθοφορία του, όλο το φυτό περιέχει γαλακτώδη χυμό.Εδωδιμότητα:Οι γαλατσίδες καταναλώνονται ωμές ή μαγειρεμένες πριν ανθίσουν, έχουν ευχάριστη οσμή και γεύση και μια ελαφρά γλυκύτητα. Προστίθενται σε σαλάτες μαζί με άλλα σαλατικά ωμά ή μαγειρεμένα με άλλα χόρτα, γιαχνί, τσιγαριστές και συνοδεύουν άριστα πιάτα με κρέας.Οι ρίζες τρώγονται ωμές ή μαγειρεμένες.Θεραπευτικές ιδιότητες:Η γαλατσίδα είναι πλούσια σε μέταλλα και ιχνοστοιχεία. Έχει αποτοξινωτικές, δροσιστικές, καρδιοκινητικές, αντιοξειδωτικές και αναλγητικές ιδιότητες.Η παρουσίαση των βοτάνων σε καμιά περίπτωση δεν αποτελεί συνταγή και έχει καθαρά ενημερωτικό χαρακτήρα. |
ΠΕΡΙΣΣΌΤΕΡΑ ΕΔΩ
Εδώ αξίζει να αναφέρουμε πως τα ήμερα χόρτα είναι από τα τρόφιμα που απορροφούν ιδιαίτερα τα φάρμακα κατά τον ψεκασμό, που πολλές φορές γίνεται κατά την καλλιέργειά τους. Γι’ αυτό τα άγρια χόρτα, που είναι δυσεύρετα, αποτελούν πραγματικό διατροφικό θησαυρό.
Πώς μαζεύουμε τα χόρτα;
Η καλύτερη ώρα για να μαζέψουμε τα χόρτα. Κόβουμε με ένα μαχαίρι μόνο τα φύλλα και τα βλαστάρια, ώστε να δώσουμε την ευκαιρία στο φυτό να ξαναβλαστήσει. Δεν ξεριζώνουμε ποτέ τίποτα. Μαζεύουμε μόνο όσα χόρτα χρειαζόμαστε για μία ή δύο ημέρες. Δεν κάνουμε σπατάλη στους πόρους της φύσης, μαζεύοντας περισσότερο από όσα μπορούμε να καταναλώσουμε. Επίσης, λάβετε υπόψη σας ότι τα χόρτα δε διατηρούνται στο ψυγείο (βρασμένα ή ωμά), για πολλές ημέρες.
Πώς τα συντηρούμε;
Μην τα πλένετε, αν σκοπεύετε να τα συντηρήσετε στο ψυγείο. Θα κιτρινίσουν και θα σαπίσουν. Τινάζουμε να φύγουν τα πολλά χώματα, αφαιρώντας τα χοντρά και κίτρινα φύλλα. Τα κλείνουμε σε τάπερ ή σε καθαρές σακούλες, από τις οποίες έχετε αφαιρέσει όσο το δυνατόν περισσότερο αέρα, στο κάτω μέρος του ψυγείου.
Σωστό πλύσιμο
Δεν τα μουλιάζουμε στο νερό, γιατί χάνονται τα θρεπτικά συστατικά τους. Τα ξεπλένουμε γρήγορα με κρύο νερό. Εάν προορίζονται για άμεση κατανάλωση τα μουσκεύουμε για 10 λεπτά σε κρύο νερό με ξύδι και τα πλένουμε προσεκτικά.
Πώς τα καταναλώνουμε;
Είναι κανόνας: Χόρτα, λαχανικά και φρούτα καταναλώνονται ωμά για να διατηρήσουν ανέπαφα, όσο είναι δυνατόν, τα θρεπτικά τους συστατικά. Αναλογιστείτε μόνο το εξής: ένα γρήγορο βράσιμο 4 λεπτών καταστρέφει το 75% των βιταμινών που περιέχουν! Ο ατμός είναι καλή λύση.
Εάν τα βράσετε, βάλτε ελάχιστο νερό, το αφήνετε να κοχλάσει και μετά τα ρίχνετε μέσα. Μετά το βράσιμο τα βγάζουμε αμέσως από το νερό. Διαφορετικά καταστρέφονται οι βιταμίνες, χάνουν το χρώμα τους, κιτρινίζουν, θα μυρίσουν άσχημα και γίνονται πολύ μαλακά και άγευστα.
Μικρά μυστικά
- Τα περισσότερα είναι πικρά, γι’ αυτό τα βράζουμε και προσθέτουμε αρκετό λεμόνι.Ταιριάζει με τα περισσότερα χόρτα και ενδυναμώνει τις βιταμίνες που περιέχουν.
- Χρησιμοποιήστε το νερό όπου τα βράσατε για: μακαρόνια, ρύζι ή πατάτες. Δίνει μια ιδιαίτερη νοστιμιά.
- Μπορείτε να κάνετε ζωμό, για να νοστιμίσετε φαγητά κάποια άλλη στιγμή.
- Το ξύδι αλλοιώνει λιγότερο από το λεμόνι την γεύση τους
Πηγή: naturanrg.gr μέσω share24.gr
Το διαβάσαμε από το: Έρευνα: Τα Άγρια Χόρτα της Ελληνικής Γης – Ποια είναι, Πως τα Μαζεύουμε και Πως τα Καταναλώνουμε http://thesecretrealtruth.blogspot.com/2017/12/blog-post_343.html#ixzz51...
ΔΕΙΤΕ
Σέσκουλο Beta maritima
Σέσκουλο Beta maritima Επιστημονική ονομασία: Beta maritima L. Κοινές ονομασίες: Σέσκλο, γλυκορίζι Περιγραφή, Βιότοπος, Συλλογή:Είναι πολυετές ποώδες φυτό, με ύψος που φτάνει έως τα 50 εκατοστά. Έχει μίσχο σε λευκό, κιτρινωπό ή κοκκινωπό χρώμα. Τα φύλλα του είναι μεγάλα, γυαλιστερά, πράσινα, κατσαρά, αρκετά σκληρά με ωοειδές ή τριγωνικό σχήμα.
Τα άνθη του είναι ταξιανθίες, μικρά και πρασινωπά.Το συναντάμε σε υγρά εδάφη και σε χωράφια που ποτίζονται. Το αυτοφυές Beta maritima – άγριο σέσκουλο το βρίσκουμε σε παραθαλάσσιες αμμώδεις τοποθεσίες και έχει μικρότερα φύλλα, είναι ο άγριος απόγονος των καλλιεργούμενων τεύτλων.
Άγριο σέσκουλο - Beta maritima
Περιέχει βιταμίνες A, C, E, K, μαγγάνιο, ψευδάργυρο, ασβέστιο, β-καροτένιο, λουτεϊνη ζεαξανθίνη και φυλλικό οξύ.
Θεραπευτικές ιδιότητες, Συνίσταται:
Είναι από τις λίγες τροφές που συσσωρεύουν τόσες πολλές ευεργετικές ιδιότητες και έχουν αναμφισβήτητα, σημαντική διατροφική αξία.
Συμβάλλουν στην σκελετική υγεία, στη πρόσληψη του οξειδωτικού στρες, στην δυσκοιλιότητα και στο σακχαρώδη διαβήτη.
Εδωδιμότητα:
Τα φύλλα του συλλέγονται και τρώγονται ωμά σε σαλάτες, σε χορτόπιτες και σε ντολμάδες από σέσκουλα.
- Η παρουσίαση των βοτάνων σε καμιά περίπτωση δεν αποτελεί συνταγή και έχει καθαρά ενημερωτικό χαρακτήρα.
Σινάπι το λευκό Sinapis alba
Επιστημονική ονομασία: Sinapis alba L.
Συνώνυμα: Brassica alba, Brassica hirta, Rorippa coloradensis, Sinapis alba ssp. Dissecta, Bonnania officinalis, Leucosinapis alba, Eruca alba.
Κοινές ονομασίες: Πικρίδι, λευκό σινάπι, βρούβα, λαψάνα, αγριοσινάπια, σινιάβρη, γλυκοβρούβες, λαψανόβρουβα, κάψα, καψανθός.
Περιγραφή, Βιότοπος, Συλλογή:
Είναι μονοετές, ποώδες φυτό, με όρθιο διακλαδιζόμενο βλαστό, αραιά τριχωτός και με ύψος έως 80 εκατοστά.
Τα φύλλα είναι κατ’ εναλλαγή, λοβωτά και άνισα οδοντωτά, τα κατώτερα είναι μεγαλύτερου μεγέθους.
Έχει κίτρινα άνθη, σε ταξιανθία βότρυ, με 4 πέταλα και 6 στήμονες, ανθίζει από Ιούνιο μέχρι Αύγουστο ενώ ο καρπός κεράτιο 2-4 εκατοστά με λευκές τρίχες και με 3 ανάγλυφες νευρώσεις στις πλευρές, ωριμάζει από Ιούλιο μέχρι Σεπτέμβριο.
Είναι κοινό φυτό το συναντάμε σε όλη τη χώρα, σε ηλιόλουστα ασβεστώδη εδάφη, σε χέρσες εκτάσεις, καλλιεργούμενους και μη αγρούς και σε άκρες δρόμων.
Συλλέγονται τα φύλλα, οι τρυφεροί βλαστοί και οι σπόροι. Τα φύλλα και οι τρυφεροί βλαστοί έχουν μία πικάντικη γεύση και τρώγονται ωμά, σαν αρωματικό σε σαλάτες ή σε χορτόπιτες. Από τους σπόρους όπως και των άλλων ειδών του γένους παράγεται η μουστάρδα.
- Στη χώρα μας συναντάμε πέντε είδη από τα οποία τρία είναι τα πιο γνωστά, το Sinapis Alba ή Λευκό Σινάπι, το Sinapis Nigra ή Brassica nigra ή Μαύρο Σινάπι και το Sinapis Arvensis ή Άγριο Σινάπι.
Καλλιεργείται για τους σπόρους, για τη παρασκευή της μουστάρδας , ως καλλιέργεια κτηνοτροφικών φυτών, ή ως χλωρή λίπανση , είναι πλέον ευρέως διαδεδομένο σε όλο τον κόσμο, αν και πιθανότατα προέρχεται από την περιοχή της Μεσογείου.
Συστατικά:
Περιέχει θειογλυκοζίτες, σιναλμπίνη, σιναπικό οξύ, ασβέστιο, φωσφόρο, σίδηρο, μαγνήσιο, νάτριο, κάλιο και τις βιταμίνες Α, θιαμίνη (Β1), ριβοφλαβίνη (Β2), νιασίνη (Β6).
Θεραπευτικές ιδιότητες:
Όλες οι βρούβες έχουν θεραπευτικές ιδιότητες και η βρώση τους θεωρείται καθαρτική, αποτοξινωτική, έχουν τονωτική επίδραση σε όλες τις λειτουργίες του οργανισμού και μας δίνει την αίσθηση ευεξίας. Εργαστηριακά πειράματα έχουν δείξει πως η βρώση του σιναπιού μειώνει τον κίνδυνο προσβολής από ορισμένες μορφές καρκίνου, ιδιαίτερα του παχέως εντέρου και του στομάχου.
Το λευκό σινάπι δρα ως αντιβακτηριακό, αντιμυκητιακό, ορεκτικό, άφυσο, καθαρτικό, εφιδρωτικό, χωνευτικό, διουρητικό, εμετικό, αποχρεμπτικό, αλλεργικό, τονωτικό και καυστικό.
Το μαύρο σινάπι δρα ως ορεκτικό, χωνευτικό, διουρητικό, εμετικό, αλλεργικό και διεγερτικό. Χρησιμοποιείται εξωτερικά ως κατάπλασμα σε ρευματισμούς, μυϊκούς και σκελετικούς πόνους, καθώς προκαλεί υπεραιμία.
Επίσης:
Ο σιναπόσπορος χρησιμοποιείται σε καρυκεύματα καπνιστού κρέατος, βοδινού και κυνηγιού, ενώ εμπλουτίζει τη γεύση ξιδάτων αγγουριών και λάχανων. Οι αλευροποιημένοι σπόροι του χρησιμοποιούνται ως καρύκευμα ή για την κατασκευή σπιτικής μουστάρδας.
Ένα εδώδιμο λάδι λαμβάνεται από το σπόρο το οποίο χρησιμοποιείται στην παραγωγή σαπουνιού.
Γνωστό στους αρχαίους Έλληνες για την συμβολή του στη βελτίωση του εδάφους, την κτηνοτροφία και τη μελισσοκομία.
Αντενδείξεις:
Οι υπερτασικοί να αποφεύγουν κάθε χρήση. Να αποφεύγεται η χρήση του σκέτου σιναπόσπορου γιατί είναι πολύ καυστικός, όπως και του αδιάλυτου σιναπόλαδου στο δέρμα γιατί προκαλεί εγκαύματα. Πιθανή αλλεργία στη μουστάρδα ειδικά σε παιδιά και σε εφήβους.
Στο Μεσαίωνα το χρησιμοποιούσαν για φαρμακευτικό σκοπό και σαν συντηρητικό των τροφών γιατί σταματά τη δράση των βακτηριδίων.
Τρόποι παρασκευής:
Οι σπόροι του σιναπιού χρησιμοποιούνται αλεσμένοι για καταπλάσματα ή έμπλαστρα.
Οι τρυφεροί του βλαστοί τρώγονται ωμοί ή βραστοί σαν σαλάτα. Επίσης προσθέτει πικάντικη νοστιμιά στις χορτόπιτες.
Το ζουμί από βρασμένα φύλλα σιναπιού μας βοηθά στη γρίπη.
- Η παρουσίαση των βοτάνων σε καμιά περίπτωση δεν αποτελεί συνταγή και έχει καθαρά ενημερωτικό χαρακτήρα.
Άγριο σπαράγγι Asparagus Acutifolius
Άγριο σπαράγγι Asparagus Acutifolius
Επιστημονική ονομασία: Asparagus acutifolius L.
Συνώνυμα: Asparagus aetnensis, Asparagus ambiguous, Asparagus brevifolius, Asparagus commutatus, Asparagus corruda, Asparagus inarimensis.
Κοινές ονομασίες :Ασπάραγος ο οξύφυλλος, άγριοσπαράγγι, βλαστάρια, κουτσαγρέλια, σπαράγγια, σφαράγγια, σφαραγγιές.
Επιστημονική ονομασία: Asparagus acutifolius L.
Συνώνυμα: Asparagus aetnensis, Asparagus ambiguous, Asparagus brevifolius, Asparagus commutatus, Asparagus corruda, Asparagus inarimensis.
Κοινές ονομασίες :Ασπάραγος ο οξύφυλλος, άγριοσπαράγγι, βλαστάρια, κουτσαγρέλια, σπαράγγια, σφαράγγια, σφαραγγιές.
Το σπαράγγι ήταν γνωστό στην αρχαία Αίγυπτο καθώς έχουν βρεθεί τοιχογραφίες στις πυραμίδες όπου πιστεύεται ότι χρονολογούνται γύρω στο 5000 π.Χ.
Στην Μικρά Ασία πιστεύεται ότι καλλιεργήθηκε 2000 χρόνια πριν από την εποχή των Ρωμαίων, ήταν γνωστό φάρμακο για τον οδοντόπονο, καρδιοπάθεια, νύγματα εντόμων και άλλες περιπτώσεις.
Από τη Μεσόγειο διαδόθηκε στη Βόρεια Ευρώπη και από εκεί στη Βόρεια Αμερική.
Στη Βόρεια Ευρώπη διαδόθηκε η παραγωγή λευκών σπαραγγιών, ενώ στη Βόρεια Αμερική η καλλιέργεια πράσινου σπαραγγιού.
Περιγραφή, Βιότοπος, Συλλογή:
Είναι πολυετές δίοικο, μονοκότυλο, αναρριχώμενο ή χαμηλό θαμνώδες φυτό με ύψος που μπορεί να φτάσει και τα 2,5 μέτρα. Έχει μακρύς φυλλοφόρους σκούρο πράσινους, μαυριδερούς, τρυφερούς βλαστούς με λεπτά φύλλα σαν βελόνες που βγαίνουν απευθείας από το χώμα.
Έχει πράσινο-κιτρινωπά, αρωματικά άνθη και μικρούς καρπούς μελανού χρώματος σαν μούρα.
Στην Ελλάδα εμφανίζεται σε όλη τη χώρα ως άγριο, αυτοφυές φυτό σε άγονες τοποθεσίες, σε μέρη με πουρνάρια, σε δάση κωνοφόρων, σε ξέφωτα δασών, σε θαμνώνες και σε καλλιεργούμενα εδάφη.
Συλλέγονται τα βλαστάρια από το Φεβρουάριο μέχρι το Μάιο, όταν είναι τρυφερά και αποκτήσουν το επιθυμητό μέγεθος 10-15 εκατοστά. Για θεραπευτικούς σκοπούς συλλέγεται και η ρίζα.
Συστατικά:
Τα βλαστάρια περιέχουν βιταμίνες Α, Β1, Β2, C, E, καροτένιο, μαγνήσιο, φώσφορο, ασβέστιο, σίδηρο, νάτριο, κάλιο, ψευδάργυρο, φολλικό οξύ, νιασίνη, ρητίνες, ταννίνες, στεροειδεί σαπωνίνες, γλυκοζίτες, ασπαραγίνη, αργινίνη, τυροσίνη, φλαβονοειδή.
Τα οργανοθειούχα συστατικά που περιέχει είναι υπεύθυνα για τη χαρακτηριστική οσμή στα ούρα μετά την κατανάλωση τους.
Θεραπευτικές ιδιότητες, Συνίσταται:
Γρήγορα εκτιμήθηκε η αξία του για τις διάφορες φαρμακευτικές, διαιτητικές και ιδιαίτερα διουρητικές, καθαρτικές και αποτοξινωτικές ιδιότητες.
Οι αντιοξειδωτικές ουσίες που περιέχει εξουδετερώνουν αποτελεσματικά τις ελεύθερες ρίζες έχοντας ισχυρή αντικαρκινική δράση.
Χρησιμοποιείται για τη θεραπεία των προβλημάτων της ουροδόχου κύστης και των νεφρών, επίσης για την αρθρίτιδα, ηπατική και νεφρική ανεπάρκεια, τους ρευματισμούς και την ποδάγρα. Έχει την ιδιότητα να ρυθμίζει τους παλμούς της καρδιάς.
Η ρίζα του θεωρείται διουρητική, καθαρτική, προκαλεί εφίδρωση, συνίστανται για την αρθρίτιδα, την υδρωπικία, τους ρευματισμούς, τη μείωση της αρτηριακής πίεσης, βοηθά στη μετατροπή των πρωτεϊνών σε αμινοξέα και στις πέτρες στα νεφρά.
Αντενδείξεις:
Μερικοί άνθρωποι είναι αλλεργικοί και βγάζουν εξανθήματα.
Η παρουσίαση των βοτάνων σε καμιά περίπτωση δεν αποτελεί συνταγή και έχει καθαρά ενημερωτικό χαρακτήρα.
Μαγείρεμα, Συντήρηση:
Προτιμότερο είναι τα σπαράγγια να καταναλώνονται την μέρα συλλογής τους. Στο ψυγείο διατηρούνται το πολύ 3 ημέρες τυλιγμένα σε υγρή πετσέτα. Για αρκετούς μήνες στην κατάψυξη αφού ζεματιστούν πρώτα. Για να βράσουν σωστά, τα δένεται σε ματσάκια, με τις άκρες τους να προεξέχουν από το νερό. Τρώγονται ωμά σε σαλάτα με λάδι και ξύδι, βραστά σε αλατόνερο και δεμένα με σπάγκο, το καλύτερο τους είναι σε ομελέτα.
Άγρια Ρόκα Eruca vesicaria
Ρόκα, Αγριόροκα, Αζούματο, Ζούματα.
Περιγραφή, Βιότοπος, Συλλογή:
Είναι μονοετές, ποώδες φυτό, με ύψος 20-80 εκατοστά, με βλαστούς όρθιους, τριχωτούς, σαρκώδεις και με πασσαλώδη ρίζα.
Τα φύλλα είναι πτεροσχιδή λοβωτά με 4-10 μικρούς πλευρικούς οδοντωτούς λοβούς και ένα μεγάλο τερματικό λοβό.
Τα άνθη σχηματίζονται σε όρθιους ανθοφόρους βλαστούς, σε βοτρυώδεις ταξιανθίες, τα πέταλα έχουν χρώμα κρεμ με πορφυρές φλέβες, έχουν διάμετρο 2-4 εκατοστά, ενώ οι στήμονες έχουν κίτρινο χρώμα. Ανθίζει από το Φεβρουάριο έως τον Ιούνιο.
Ο καρπός είναι κεράτιο σχεδόν κυλινδρικός, ραμφοειδής και φέρει αρκετά βρώσιμα σπόρια ωοειδή, κίτρινου χρώματος. Οι σπόροι ωριμάζουν από τον Ιούλιο μέχρι τον Σεπτέμβριο.
Το συναντάμε αυτοφυής σε όλη την Ελλάδα σε υγρά εδάφη, σε ακαλλιέργητους και καλλιεργημένους τόπους. Συλλέγονται τα αρωματικά νεαρά φύλλα της και οι κορυφές των βλαστών της τρώγονται ως σαλατικό και ο σπόρος.
Συστατικά:
Περιέχει προ βιταμίνη Α, βιταμίνη C, E, φυλλικό οξύ, ασβέστιο, χαλκό, σίδηρο, μαγνήσιο, μαγγάνιο, ψευδάργυρου, φώσφορο, κάλιο και φυτικές ίνες. Επίσης περιέχει θειαμίνη, ριβοφλαβίνη, βιταμίνη Β6, Β9, παντοθενικού οξύ, καροτενοειδή (λουτεΐνη, β-καροτένιο), φλαβονοειδή και θειογλυκοζίτες (γλυκοερουκίνη).
Θεραπευτικές ιδιότητες, Συνίσταται:
Είναι άριστο τονωτικό και εξαιρετικά υγιεινό βότανο. Η ρόκα καθαρίζει το αίμα, βοηθά στην αύξηση της αιμοσφαιρίνης στο αίμα, απομακρύνει τη χοληστερόλη, ενισχύει τα τοιχώματα των αιμοφόρων αγγείων, ρίχνει τα επίπεδα του σακχάρου στο αίμα, σταθεροποιεί το μεταβολισμό και συνεπώς στην προσπάθεια της απώλειας του βάρους.
Τα φύλλα είναι διουρητικά, αντισκορβουτικά, αντιβακτηριδιακό, αντιφλεγμονώδη, διεγερτικά, αποτοξινωτικά, τονωτικά και θεραπευτικά για το στομάχι.
Θεωρείται αφροδισιακή και ενισχύει την σεξουαλική διάθεση, οι αφροδισιακές ιδιότητες του φυτού έχουν αναφερθεί από τους ρωμαϊκούς χρόνους.
Το φυτό επίσης χρησιμοποιείται για τη φροντίδα του λιπαρού δέρματος της κεφαλής και για την πρόληψη της τριχόπτωσης. Λέγεται ότι η ρόκα βοηθάει τα μαλλιά να γίνουν πιο δυνατά και να μακραίνουν πιο γρήγορα.
Από τα σπόρια του φυτού λαμβάνεται ένα ελαφρώς καυστικό έλαιο που χρησιμοποιείται στη φαρμακευτική. Ως άγρια ρόκα αναφέρονται επίσης τα είδη Diplotaxis erucoides, Diplotaxis muralis, Diplotaxis tenuifolia
Επίσης:
Οι σπόροι χρησιμοποιούνται για την παραγωγή ένα είδους μουστάρδας.
Το λάδι από τους σπόρους έχει αφροδισιακές ιδιότητες.
Αντενδείξεις:
Κάποιοι άνθρωποι μπορεί να είναι αλλεργικοί στη ρόκα, επίσης όσοι πάσχουν από πέτρες στα νεφρά πρέπει να αποφεύγουν τη ρόκα.
Καλλιέργεια, Πολλαπλασιασμός:
Η ρόκα καλλιεργείται για τα βρώσιμα φύλλα της που μπορεί να είναι έτοιμα για συγκομιδή εντός 40 ημερών από τη σπορά της. Ιδανικές θέσεις για την καλλιέργειά της είναι οι ηλιόλουστες τοποθεσίες, αν και προτιμά κάποια σκιά το καλοκαίρι. Προτιμά εδάφη ασβεστώδη, με καλή αποστράγγιση, μέτριας γονιμότητας και πλούσια σε οργανική ουσία και με PH 6-7.
Ο πολλαπλασιασμός γίνεται με σπόρους από το Μάρτιο μέχρι και το Σεπτέμβριο, οι αποστάσεις θα πρέπει να είναι ανάμεσα στις γραμμές 30-40 εκατοστά και τα φυτά μεταξύ τους 10-15 εκατοστά. Διαδοχικές σπορές πρέπει να γίνονται κάθε λίγες εβδομάδες προκειμένου να επιτευχθεί μια συνεχή παροχή βρώσιμων φύλλων.
Τα φύλλα κόβονται συχνά παρεμποδίζοντας έτσι την ανθοφορία και το φυτό παράγει καινούρια. Αν το φυτό αφεθεί να ολοκληρώσει τον βιολογικό του κύκλο, τα φύλλα πικρίζουν, σκληραίνουν και δεν τρώγονται.
Η άγρια ρόκα έχει πιο πιπεράτη γεύση και πιο έντονο άρωμα από τη καλλιεργούμενη.
Εδωδιμότητα:
Ο βλαστός και τα φύλλα της ρόκας τρώγονται σε διάφορες σαλάτες, ενώ σε ορισμένες περιοχές μαγειρεύεται μαζί με κρέας (παραδοσιακό Σλοβένικο πιάτο). Η γεύση της είναι πιπεράτη, αρωματική και ελαφρώς πικρή.
Η παρουσίαση των βοτάνων σε καμιά περίπτωση δεν αποτελεί συνταγή και έχει καθαρά ενημερωτικό χαρακτήρα.
Πηγή:
Πηγή:
en.wikipedia.org/wiki
www.agriamanitaria.gr/
 |
| Η Ευφορβία είναι από συνηθισμένα βότανα του βουνού μας, η οποία περιέχει άκρως επικίνδυνες ουσίες, παρ’ όλο που από τα αρχαία χρόνια χρησιμοποιήθηκε σαν φαρμακευτικό βότανο. Ευφορβία (Euphorbia) είναι το επιστημονικό όνομα γένους φυτού που ανήκει στην οικογένεια Ευφορβιίδες (Euphorbiaceae), είναι περισσότερο γνωστή με το όνομα γαλατσίδα ή φλώμος και φυτρώνει στη χώρα μας σε περισσότερα από 40 είδη, τα οποία μάλιστα παρουσιάζουν μεγάλες διαφορές. Ένα είδος, η Ευφορβία ή δενδρώδης (Euphorbia dendroides), είναι σε μορφή μικρού δένδρου, η Ευφορβία η ακανθόθαμνος (Euphorbia acanthothamnos) είναι αγκαθωτός θάμνος, η Ευφορβία η παράλιος (Euphorbia paralias) φυτρώνει στις παραλίες, η Ευφορβία η χαρακίας (Euphorbia characias) φυτρώνει στις σχισμές βράχων, η Ευφορβία η ηλιοσκόπια (Euphorbia helioscopia) στρέφεται προς τον ήλιο και η πιο συνηθισμένη στα μέρη μας Ευφορβία η μυρσινίτης (Euphorbia myrsinites) είναι πολυετής πόα, που φυτρώνει στις πλαγιές του βουνού μας, συνήθως σε πετρώδεις περιοχές. Πήρε το όνομά της από τον Έλληνα γιατρό Εύφορβο, όμως την γνώριζαν και τη χρησιμοποιούσαν οι μεγάλοι γιατροί της αρχαιότητας Θεόφραστος, Διοσκουρίδης και Ιπποκράτης.. Χαρακτηριστικό γνώρισμα του φυτού είναι τα άνθη του, τα οποία παρ’ όλο που είναι ξεχωριστά. (θηλυκά και αρσενικά) βρίσκονται μέσα στο ίδιο κύπελλο. Έχουν χρώμα πρασινοκίτρινο μέχρι χρυσοκίτρινο και σχηματίζον ταξιανθία σκιάδιου. τα φύλλα είναι παχιά σε σχήμα λογχοειδές, με χρώμα ανοιχτό πράσινο και βγαίνουν κατευθείαν από το βλαστό (χωρίς μίσχο). Το φυτό πήρε το όνομα γαλατσίδα από το γαλακτόμορφο χυμό που βγάζει ο βλαστός του. Ο χυμός αυτός είναι ισχυρό δηλητήριο τόσο για τον άνθρωπο, όσο και για τα ζώα. Μάλιστα στην αρχαιότητα το χρησιμοποιούσαν σαν καθαρκτικό. Επίσης χρησιμοποιείται για την παρασκευή ελαστικών, όπως το καουτσούκ. |
ΒΙΒΛΙΑ
1-ΒΟΤΑΝΑ
2- ΑΥΤΟΦΥΗ ΧΟΡΤΑ ΤΩΝ ΧΑΝΙΩΝ
Εξαιρετική και πολύ χρήσιμη ταξινόμηση με φωτογραφίες, περιγραφή, επιστημονικό και κοινό όνομα, χρήση και ιδιότητες του κάθε φυτού ακόμα και μαρτυρίες από τους λίγους γέροντες που τα γνωρίζουν ακόμα.
Ένα μεγάλο μπράβο στη σπουδάστρια για αυτό τον οδηγό
Ανώτατο Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυµα Κρήτης
ΣΧΟΛΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΓΕΩΠΟΝΙΑΣ
ΤΜΗΜΑ ΦΥΤΙΚΗΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ
ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ
“ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΟΥΜΕΝΑ ΑΥΤΟΦΥΗ Ε∆Ω∆ΙΜΑ ΧΟΡΤΑ ΤΗΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ ΧΑΝΙΩΝ”
ΣΠΟΥ∆ΑΣΤΡΙΑ : ΓΟΓΟΝΑΚΗ ΚΑΤΕΡΙΝΑ
ΕΙΣΗΓΗΤΗΣ : ΚΥΠΡΙΩΤΑΚΗΣ ΖΑΧΑΡΙΑΣ
ΑΠΟ ΤΟ - Περιπλανώμενος: Τα αυτοφυή χόρτα και οι ιδιότητές τους
ΑΥΤΟΦΥΗ ΧΟΡΤΑ ΤΩΝ ΧΑΝΙΩΝ by Περι- Πλανώμενος on Scribd
