15/6/18

Καρχαρίες στην Ελλάδα, πώς να τους ξεχωρίσετε




Οι καρχαρίες βρίσκονται στην κορυφή της θαλάσσιας τροφικής αλυσίδας της θάλασσας. Η ονομασία καρχαρίας προέρχεται από το αρχαίο ελληνικό “κάρχαρον” (= πριόνι), λόγω σχήματος και διάταξης των δοντιών του. Έχουν διαφοροποιηθεί σε περίπου 440 είδη με μέγεθος από 20 εκατοστά μέχρι 15 μέτρα (φαλαινοκαρχαρίας), και πολλά γνωστά είδη καρχαριών όπως ο λευκός καρχαρίας, ο καρχαρίας τίγρης, ο γλαυκοκαρχαρίας, ο καρχαρίας μάκο και ο σφυροκέφαλος εντυπωσιάζουν με την δύναμη, τα κυνηγετικά τους ένστικτα αλλά και τους μύθους που τα περιβάλλουν.

  • Στην πραγματικότητα όμως, και ιδίως στη χώρα μας ο κίνδυνος επίθεσης από καρχαρία σε λουόμενους και ψαράδες είναι απειροελάχιστος αφού τα τελευταία 161 χρόνια έχουν σημειωθεί μόλις 14 επιθέσεις, εκ των οποίων οι 11 θανατηφόρες.



Παρακάτω ακολουθεί ένας οδηγός αναγνώρισης καρχαριών, που βασίστηκε (και εμπλουτίστηκε) στον οδηγό αναγνώρισης καρχαριών της Διεύθυνσης Αλιευτικών Εφαρμογών και Εισροών Αλιευτικής Παραγωγής της Γενικής ∆ιεύθυνσης Αλιείας και συνοψίζει κριτήρια αναγνώρισης των καρχαριών της Μεσογείου. Τα διάφορα είδη αναφέρονται με αλφαβητική σειρά σύμφωνα με τον Οδηγό Αναγνώρισης και όχι σύμφωνα με το πόσο συχνά συναντάται στη χώρα μας. Τα είδη που σπανίζουν στη Μεσόγειο έχουν σχετική αναφορά, όμως δεν αποκλείονται αφού έχει αποδειχτεί ότι αρκετά είδη καρχαριών “εισβάλουν” στη Μεσόγειο ακολουθώντας πλοία ή απλά αναζητώντας τροφή. Θα βρείτε ένα σχετικό σχεδιάγραμμα με το σχήμα και το σώμα του καρχαρία, πληροφορίες για την βιομετρία του και κριτήρια αναγνώρισης – σημάδια που κάνουν ευκολότερη την αναγνώρισή τους.








































Πηγές: Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων, fishbase.org, Βoatfishing.gr


Εμφανίσεις καρχαριών στην Ελλάδα



Η σχετικά περιορισμένη θαλάσσια έρευνα που υπάρχει στη χώρα μας -και διεξάγεται κυρίως τα τελευταία χρόνια, δεν μας επιτρέπει να γνωρίζουμε πάρα πολλά για τους καρχαρίες των νερών μας.

Τα τελευταία 161 χρόνια έχουν σημειωθεί μόλις 14 επιθέσεις, εκ των οποίων οι 11 θανατηφόρες.



Καρχαρίας στον κορινθιακό - Βγήκαν από τη θάλασσα τρομαγμένοι οι λουόμενοι

Το απόγευμα του Σαββάτου 25 Ιουλίου εμφανίστηκε στην παραλία Κανταρέ της Κορίνθου καρχαριοειδές 2,5 μέτρων περίπου.



Επί μιάμιση ώρα έκανε βόλτες στο μικρό κολπίσκο σε απόσταση όχι μεγαλύτερη των 50-70 μέτρων από την στεριά, με αποτέλεσμα οι λουόμενοι να πανικοβληθούν. Αργότερα βέβαια οι Αρχές ανέφεραν πως μάλλον επρόκειτο για κάποιον ξιφία ο οποίος έχασε τον δρόμο του.

Δείτε φωτο από  το βίντεο:





Χαλκίδα: Σκυλόψαρο σκόρπισε τον τρόμο στην παραλία Καλάμια

Το περιστατικό σημειώθηκε τον Ιούλιο στην παραλία Καλάμια που βρίσκεται λίγο έξω από τη Νέα Αρτάκη.Στο βίντεο που ακολουθεί φαίνεται η στιγμή που ο απρόσκλητος επισκέπτης, μήκους δυόμισι μέτρων, «σουλατσάρει» στην ακτή προκαλώντας πανικό και τρόμο στους λουόμενους, οι οποίοι έτρεχαν να βγουν από τη θάλασσα. Μαρτυρίες έκαναν λόγο ότι πρόκειται για σκυλόψαρο.




Υπάρχουν λευκοί καρχαρίες στην Ελλάδα;

Οι περισσότεροι θα αναρωτιέστε ποια είναι η σχέση του λευκού καρχαρία με τις ελληνικές θάλασσες. Η απάντηση είναι μία: ο λευκός καρχαρίας είναι ένας από τα είδη καρχαρία που βρίσκονται στα ελληνικά ύδατα εδώ και χιλιάδες χρόνια.



Στα νερά μας διαβιούν 47 είδη καρχαρία, συμπεριλαμβανομένου του γνωστότερου και πιο τρομακτικού πλάσματος των θαλασσών, του Μεγάλου Λευκού.



Ο λευκός καρχαρίας (επιστημονική ονομασία Carcharodon carcharias) είναι ένας εξαιρετικά μεγάλος καρχαρίας που βρίσκεται στα παράκτια νερά κοντά στην επιφάνεια σε όλους τους σημαντικούς ωκεανούς. Φθάνει σε μήκος μεγαλύτερο των 6 μέτρων και ζυγίζει μέχρι και πάνω από 2 τόνους. Είναι το μόνο είδος του γένους του Carcharodon που υπάρχει ακόμα.



Καταγεγραμμένες επιθέσεις καρχαριών στην Ελλάδα

- Το 1847 από το Gosport της Αγγλίας επιβιβάστηκε σε πλοία και απέπλευσε το 36ο τάγμα του Worcestershire, με προορισμό την Κέρκυρα. Ανάμεσα σε μια παρέα στρατιωτών του τάγματος, που κολυμπούσαν στο βόρειο τμήμα του Φρουρίου στο νησί των Φαιάκων, ήταν και ένας 19χρονος, ο οποίος δέχθηκε θανατηφόρα επίθεση από καρχαρία.

- Το καλοκαίρι του 1903 στην Κρήτη συνέβησαν δύο θανατηφόρα περιστατικά με θύματα σφουγγαράδες γυμνούς δύτες.

-Τετάρτη 22 Σεπτεμβρίου, 1948: ένας ψαράς δέχεται θανατηφόρα επίθεση από γιγαντιαίο σκυλόψαρο.

-Παρασκευή 17 Αυγούστου,1951: στο Μον Ρεπό της Κέρκυρας μία νεαρή γυναίκα δέχεται επίθεση από καρχαρία και χάνει τη ζωή της.

- Στην Κάτω Αχαΐα, στις 4 Ιουνίου 1962, σε απόσταση 500 μέτρων από την ακτή, αλιεύθηκε ένας από τους δύο καρχαρίες που είχαν θεαθεί. Η περίμετρος του στόματός του ήταν 2 μέτρα.

-1η Ιουνίου του 1963 στον Παγασητικό κόλπο: η Αυστριακή συγγραφέας και φιλόλογος Χέλγκα Πογκλ κατασπαράχθηκε ενώ κολυμπούσε σε απόσταση μόλις τριών μέτρων από την ακτή, μπροστά στα μάτια της φίλης της, Βίλκεν.

- 14 Αυγούστου 1977: οι ναύτες του πλοίου «Φάλτσερ», που εκτέλεσε το πρώτο δρομολόγιο στην πορθμειακή γραμμή Βόλος - Συρία, παρατήρησαν αρκετούς καρχαρίες οι οποίοι ακολουθούσαν τα φορτηγά πλοία, για να τρώνε τα σκουπίδια που πετούσαν, στον Παγασητικό.

- το 1981 σημειώθηκε ακόμη μία επίθεση καρχαρία σε τουρίστα από την Αυστρία, πάλι στην περιοχή του Παγασητικού.

Στις 30 Δεκεμβρίου του 1983, το πρωτοσέλιδο του «Ριζοσπάστη» της επόμενης ημέρας, δίπλα σε μια φωτογραφία νέου που κρατάει από τα μάτια έναν ροφό, έγραφε: «Τον σκότωσε καρχαρίας ενώ ψάρευε».



Εμφανίσεις καρχαριών στην Ελλάδα 


Δείτε επίσης εμφανίσεις καρχαριών στην Ελλάδα το 2015 και το 2014:

Καρχαριοειδές έκοβε βόλτες σε παραλία της Κορίνθου



Απίστευτη ψαριά: Αλίευσε καρχαρία «σαπουνά» 5 μέτρων!



Καρχαρίας 120 κιλών πιάστηκε στο Κατάκολο



Ψάρεψαν καρχαρία στα Λεχαινά!



Ψάρεψαν καρχαρία τριών μέτρων στη Νέα Κίο



Αρκαδία: Ψάρι 120 κιλών έπιασαν στον Τυρό

Γιγάντιος καρχαρίας εμφανίστηκε στη Λίμνη Λάδωνα!

Καρχαρίας στα δίχτυα ψαρά στα Σφακιά



Ψάρεψε καρχαρία 60 κιλών!



Συνολικά οι εμφανίσεις το 2014: Καρχαρίες στις ελληνικές θάλασσες






Έπιασαν καρχαρία στα Ίρια (Ιούλιος 2014)



 

«Υπάρχουν 457 είδη καρχαριών, και πολύ λίγα από αυτά θεωρούνται επικίνδυνα για τον άνθρωπο, 47 από τα 457 είδη βρίσκονται και στην Μεσόγειο Θάλασσα», έχει υποστηρίξει σε συνέντευξή του ο θαλάσσιος βιολόγος-ωκεανογράφος, Ιωσήφ Μακρής.

«Μελέτη πάνω στους μεγάλους πελαγικούς καρχαρίες φανέρωσε ότι είναι πιο άφθονοι στην Λεβαντίνη και σπανιότεροι στο Αιγαίο, με το Ιόνιο κάπου ενδιάμεσα. Αυτό μπορεί να οφείλεται είτε στην εντατικότερη αλιεία που έχει υποστεί το Αιγαίο, είτε στο ότι επειδή ακριβώς είναι πελαγικοί αποφεύγουν κλειστές θάλασσες και προτιμούν να μένουν μακριά από τις ακτές, οπότε το Αιγαίο δεν είναι ιδεώδες γι’ αυτούς. Αντίθετα, μεγάλες συγκεντρώσεις βενθικών (και ακίνδυνων) καρχαριών π.χ. Galeus melastomus, Squalus acanthias, Scyliorhinus canicula συναντώνται στην περιοχή των Κυκλάδων και του Ιονίου, είναι μικροί και βαθύβιοι καρχαρίες με μέσο μήκος το 1 μέτρο, αλλιώς λεγόμενοι και ως γαλέοι – σκυλόψαρα, γνωστοί στην αγορά για την εμπορική – αλιευτική τους αξία. Ο καρχαρίας αυτός πωλείται στις ταβέρνες και στα super market. Πολύς κόσμος δεν ξέρει ότι ο γαλέος είναι καρχαρίας. Όλα τα είδη πωλούνται με την ονομασία αυτή σαν φιλέτο. Τα μικρά σκυλοψαράκια πωλούνται ολόκληρα και τα κάνουν σούπα συνήθως», τονίζει ο επιστήμονας.



Ο κ. Μακρής προσθέτει: «Βέβαια από πληροφορίες που μου έχουν δοθεί, με επιστημονικά δεδομένα μπορούμε να υποστηρίξουμε ότι στα ανοιχτά της Νότιας Κρήτης (Λεβαντίνη) και αρκετά μίλια από τις ακτές, είναι σχετικά πιο άφθονοι οι πελαγικοί καρχαρίες. Από συζητήσεις με ψαράδες, αυτοί υποστηρίζουν ότι ανάμεσα σε Κύθηρα και Κάβο Μαλιά καθώς και ανοιχτά του Καστελλόριζου είναι πολύ συχνοί».

Οι καρχαρίες επιτίθενται διότι μας μπερδεύουν με κάποιο μεγαλόσωμο θήραμα

Ο βιολόγος υποστηρίζει πως οι επιθέσεις καρχαριών είναι κυρίως ατυχήματα, γίνονται δηλαδή λόγω του ότι οι καρχαρίες μας μπερδεύουν με τις φώκιες η κάποιο άλλο μεγαλόσωμο θήραμα τους.



«Ο θάνατος από επίθεση καρχαρία οφείλεται σε αιμορραγία από την δαγκωματιά. Όπως αναφέρουν και οι ερευνητές, οι καρχαρίες σπάνια επιτίθενται και δαγκώνουν ανθρώπους, και αυτό αν γίνει δεν είναι λόγω του ότι θέλουν να μας φάνε. Εμείς είμαστε οι άγνωστοι που κολυμπάμε στο δικό τους περιβάλλον, δεν ξέρουν τι είμαστε, για αυτό και μας πλησιάζουν από καθαρή περιέργεια.Η πλειοψηφία των δαγκωματιών είναι επιφανειακού χαρακτήρα και όχι θανάσιμες».

Λευκός καρχαρίας στην Ψάθα Μεγάρων (12 Φεβρουαρίου 2015)





Καρχαρίας στη λίμνη Λάδωνα στη Γορτυνία (... αλιεύθηκε στις Σπέτσες)




Ψάρεψαν καρχαρία 3 μέτρα στη Νέα Κίο






Φάλαινες στις θάλασσές μας 

Οι ελληνικές θάλασσες αποτελούν το... σπίτι του πλάσματος με τον μεγαλύτερο εγκέφαλο στον κόσμο, της φάλαινας-φυσητήρα. Ο μεγαλύτερος μεσογειακός πληθυσμός τους -περίπου 200 άτομα-, εντοπίζεται κυρίως στο Ιόνιο, στο Κρητικό πέλαγος, στο Λιβυκό και στα Δωδεκάνησα, αν και υπάρχουν αναφορές για εμφανίσεις τους και στο βόρειο Αιγαίο και στις Σποράδες.




http://www.zougla.gr/
ΤΕΡΑΣΤΙΟΣ ΛΕΥΚΟΣ ΚΑΡΧΑΡΙΑΣ ΣΤΟ ΠΑΛΙΟΥΡΙ ΧΑΛΚΙΔΙΚΗΣ. 1985



Κρήτη ψαράδες στο Καστέλι 2017 



Ιστορίες για την γηραιά αρχόντισσα Καλλιθέα

Καλλιθέα είναι πολυπληθές νότιο προάστιο των Αθηνών και δήμος του Νοτίου Τομέα Αθηνών της Περιφέρειας Αττικής. Διαθέτει μόνιμο πληθυσμό 100....