Από την Ελένη Παπακωνσταντίνου BA, CNP, RNCP
Εάν έχετε ένα αγαπημένο πρόσωπο με σκλήρυνση κατά πλάκας [1], (όπως κι εγώ), θα αγαπήσετε αυτή την δημοσίευση.
Διαθέτει την εμπνευσμένη ιστορία της Δρ Τέρι Wahls [2],η οποία αντέστρεψε την σκλήρυνση κατά πλάκας μετά από επτά χρόνια επιδείνωσης απλώς αλλάζοντας τη διατροφή της.
Αυτό το έκανε μέσα σε 8 μήνες και μετά πήγε για μια περιοδεία 18 μιλίων με το ποδήλατο, .
Κανένα φάρμακο δεν είναι ποτέ σε θέση να διεκδικήσει τα ίδια αποτελέσματα. Ερχόμενοι στην ιστορία της, στα τέλη περασμένου έτους ήταν το καλύτερο χριστουγεννιάτικο δώρο που πήρε ποτέ.
Η Δρ Wahls είναι καθηγήτρια Παθολογίας στο Πανεπιστήμιο της Αϊόβα, όπου διδάσκει, και ειδικεύει στην κλινική τραυματολογία βλάβης του εγκεφάλου. Αυτή η συμβατική γιατρός είχε το θάρρος να κάνει το βήμα έξω από το ιατρικό κατεστημένο. Αρχικά διαγνώστηκε με υποτροπιάζουσα-διαλείπουσα σκλήρυνση κατά πλάκας, το 2000, ακολούθησε τη συμβατική διαδρομή και έπαιρνε φάρμακα χημειοθεραπείας και άλλα κατασταλτικά του ανοσοποιητικού, σε μια προσπάθεια να επιβραδύνει την ασθένεια.
Μέχρι το 2003, η Δρ Wahls είχε προχωρήσει στην «Δευτερογενή προϊούσα πολλαπλή σκλήρυνση» (η πιο προχωρημένη μορφή), και έπρεπε να αρχίσει να χρησιμοποιεί μια αναπηρική καρέκλα εξαιτίας της αδυναμίας στους ραχιαίους μυς της. Στην ΣΚΠ, το ανοσοποιητικό σύστημα ευαισθητοποιείται και επιτίθεται στις πρωτεϊνες στο έλυτρο της μυελίνης το οποίο προστατεύει τους νευρίτες του κεντρικού νευρικού συστήματος [3].
Όπως ο καθένας με μια εκφυλιστική ασθένεια , ήθελε να προλάβει την περαιτέρω επιδείνωση όσο το δυνατόν περισσότερο. Λόγω της ιατρικής της εκπαίδευσης, η Δρ Wahls ήξερε ότι η έρευνα σε ζωικά μοντέλα της νόσου είναι συνήθως 20 ή 30 χρόνια πιο μπροστά από την κλινική πρακτική. Έμενε μέχρι αργά κάθε βράδυ για να ψάχνει και να αξιολογεί τις έρευνες και να αναλύει τα τελευταία άρθρα σχετικά με την σκλήρυνση κατά πλάκας.
Ήξερε ότι οι περισσότερες από τις μελέτες των δοκιμών φαρμάκων, θα χρειαστούν
χρόνια για την έγκριση του FDA κι έτσι στράφηκε στην έρευνα σχετικά με τις βιταμίνες και τα συμπληρώματα τα οποία είναι σημαντικά για την υγεία των μιτοχονδρίων και του εγκεφάλου. Συνέχισε την έρευνα αργά τις νύχτες, ανακάλυψε μελέτες που δείχνουν ότι με το πέρασμα του χρόνου, οι εγκέφαλοι των ανθρώπων με σκλήρυνση κατά πλάκας είχαν την τάση να συρρικνώνονται.
Αυτό μεγάλωσε την περιέργεια της και την οδήγησε να ερευνήσει και τις άλλες ασθένειες που έχουν παρόμοια συρρίκνωση του εγκεφάλου, δηλαδή τις ασθένειες του Huntington, τη νόσο του Πάρκινσον και του Αλτσχάιμερ.
Ένα πράγμα κοινό σε όλες αυτές τις εκφυλιστικές παθήσεις είναι η κακή λειτουργία των μιτοχόνδριων. Τα μιτοχόνδρια είναι κάτι σαν τις «μπαταρίες» των κυττάρων που διαχειρίζονται την παροχή ενέργειας στο κύτταρο.
Εάν ξεχάσετε να τα θρέψετε , τα κύτταρά σας μαραίνονται και πεθαίνουν. Οι μύες συρρικνώνονται, ο όγκος του εγκεφάλου συρρικνώνεται και τα άλλα κύτταρα στο σώμα σας βρίσκονται επίσης σε κίνδυνο.
Βελτίωση, αλλά όχι αρκετή
Με την έρευνα που έκανε η Dr Wahls, ανακάλυψε ότι ιδίως τρεις θρεπτικές ουσίες, ήταν απαραίτητες για τη σωστή λειτουργία των μιτοχονδρίων:
1) ωμέγα-3 λιπαρά οξέα – δηλαδή, από ψάρια ή λάδι κριλ
2) κρεατίνη (μια ένωση που ασχολείται με την παραγωγή ενέργειας στο σώμα) και
3) Το συνένζυμο Q10 – κατά προτίμηση στην «αναγώμενη» έκδοση του είναι, καλύτερα απορροφούμενο, γνωστό ως Ubiquinol που έχει 3 φορές μεγαλύτερη αντιοξειδωτική δυνατότητα από ότι το κανονικό Co-Q10. Μετά τη λήψη αυτών των συμπληρωμάτων, η επιδείνωση της επιβραδύνθηκε κάπως, αλλά παρέμενε ακόμα ασθενής.
Η μεγάλη αλλαγή – Παίρνοντας τα θρεπτικά συστατικά από τα τρόφιμα
Το φθινόπωρο του 2007, η Wahls είχε μια σημαντική στιγμή επιφοίτησης. Αναρωτήθηκε τι θα συμβεί αν αλλάξει τη διατροφή της ώστε να έπαιρνε αυτά τα σημαντικά θρεπτικά συστατικά για τον εγκέφαλο όχι από τα συμπληρώματα, αλλά από τα τρόφιμα που έτρωγε. Για να ευδοκιμήσουν τα μιτοχόνδρια της για στη μέγιστη αποδοτικότητα τους χρειαζόταν βιταμίνες του συμπλέγματος Β, θείο και αντιοξειδωτικά. Η Δρ Wahls επίσης ήθελε να βάλει στην διατροφή της όλα τα τρόφιμα που βοηθούν στον σχηματισμό της μυελίνης – κυρίως Β1 (θειαμίνη), Β9 (φολικό οξύ) και Β12 (Κοβαλαμίνη), ιχθυέλαιο και ιώδιο.
Για την επίτευξη όλων αυτών, προσάρμοσε την διατροφή της σε μια δίαιτα με ένα πρότυπο του κυνηγού-τροφοσυλλέκτη, (βασικά τρώμε ό, τι έτρωγε ο άνθρωπος των σπηλαίων ) το οποίο περιλάμβανει ρίζες, σπόρους, ξηρούς καρπούς, λιπαρά ψάρια, κρέατα από φυτοφάγα, όργανα ζώων, και φυσικό ιώδιο από τα φυτά της θάλασσας.
Έτρωγε επίσης 9 κύπελλα μη-αμυλούχων λαχανικών και μούρα κάθε μέρα. (Για να είναι εύκολο να το θυμάστε. Είναι 3 φλιτζάνια χόρτα, 3 φλιτζάνια λαχανικά που περιέχουν θείο, και 3 φλιτζάνια πολύχρωμα λαχανικά και μούρα).
Τα Θειούχα λαχανικά είναι το κατσαρό λάχανο, το μπρόκολο, το λάχανο, τα λαχανάκια Βρυξελλών, το κουνουπίδι, το σκόρδο, τα κρεμμύδια, το σχοινόπρασο, τα πράσα, τα μανιτάρια, τα σπαράγγια, κλπ.
Τα αμυλώδη λαχανικά όπως οι πατάτες ή τα δημητριακά όπως το ρύζι δεν τα έτρωγε εκτός αν είχε φάει πρώτα τα 9 κύπελλα από τα άλλα λαχανικά. Συμβουλές για το “τρώγοντας με τον τρόπο με της Wahls” μπορείτε να βρείτε στην ιστοσελίδα της: www.terrywahls.com
Μπορείτε επίσης να αγοράσετε το βιβλίο της Wahl, Φροντίζοντας τα μιτοχόνδρια μου
και να διαβάσετε περισσότερα σχετικά με τις προτάσεις της ερευνάς της , τις συνταγές και το μενού της.
Ονόμασε αυτόν τον τρόπο της διατροφής «Εντατική Κατευθυνόμενη Διατροφή» και είναι εύκολο να καταλάβει κανείς το γιατί. Σύντομα διαπίστωσε ότι είχε περισσότερη ενέργεια και αισθανόταν καλύτερα. Μέσα σε 3 μήνες ήταν σε θέση να σηκωθεί από την αναπηρική καρέκλα περπατώντας στις αίθουσες κατά την εργασία της χρησιμοποιώντας ένα μόνο μπαστούνι. Αργότερα, με την προσθήκη της άσκησης και άλλων θεραπειών η Δρ Wahls πήγε σταδιακά καλύτερα.
Γιατί σταυρανθή λαχανικά και θείο;Τα αμυλώδη λαχανικά όπως οι πατάτες ή τα δημητριακά όπως το ρύζι δεν τα έτρωγε εκτός αν είχε φάει πρώτα τα 9 κύπελλα από τα άλλα λαχανικά. Συμβουλές για το “τρώγοντας με τον τρόπο με της Wahls” μπορείτε να βρείτε στην ιστοσελίδα της: www.terrywahls.com
Μπορείτε επίσης να αγοράσετε το βιβλίο της Wahl, Φροντίζοντας τα μιτοχόνδρια μου
και να διαβάσετε περισσότερα σχετικά με τις προτάσεις της ερευνάς της , τις συνταγές και το μενού της.
Ονόμασε αυτόν τον τρόπο της διατροφής «Εντατική Κατευθυνόμενη Διατροφή» και είναι εύκολο να καταλάβει κανείς το γιατί. Σύντομα διαπίστωσε ότι είχε περισσότερη ενέργεια και αισθανόταν καλύτερα. Μέσα σε 3 μήνες ήταν σε θέση να σηκωθεί από την αναπηρική καρέκλα περπατώντας στις αίθουσες κατά την εργασία της χρησιμοποιώντας ένα μόνο μπαστούνι. Αργότερα, με την προσθήκη της άσκησης και άλλων θεραπειών η Δρ Wahls πήγε σταδιακά καλύτερα.
Το Θείο είναι υπεύθυνο για εκατοντάδες βιοχημικές αντιδράσεις στο ανθρώπινο σώμα.
Μαζί με τα αντιοξειδωτικά, το θείο βοηθά τα μιτοχόνδρια να επιβιώσουν.
Κατά βάθος, το θείο είναι ένα από τα πιο άφθονα μέταλλα στο σώμα – ο μέσος άνθρωπος έχει περίπου 140 γραμμάρια ανά πάσα στιγμή. Τα Θειούχα λαχανικά επίσης βοηθάνε επειδή περιέχουν ένα ισχυρό αντιοξειδωτικό την γλουταθειόνη – η οποία μπορεί να βοηθήσει να αποτραπεί η περαιτέρω ζημία στους νευροδιαβιβαστές. Επιπλέον, το θείο χρειάζεται για τη σύνθεση της ταυρίνης, ένα αμινοξύ που απαιτείται για τη σωστή λειτουργία των μυών και του κεντρικού νευρικού συστήματος. Το Θείο υποβοηθάει επίσης τις μεθόδους αποτοξίνωσης των νεφρών και του ήπατος.
Τροφές που πρέπει να αποφεύγονταιΗ τυπική δίαιτα ενός Βορειοαμερικάνου (@episthmi πλέον δεν διαφέρει από τον μεσο-Έλληνα) είναι τόσο φτωχή σε θρεπτικά συστατικά που δεν έχει τα δομικά στοιχεία για τη διατροφή των μιτοχονδρίων ή για να κάνετε την επισκευή της μυελίνης.
Είναι πολύ σημαντικό να αφαιρέσετε από τη διατροφή όλα τα εξευγενισμένα ή προσυσκευασμένα τρόφιμα και ουσίες πλούσιες σε ωμέγα 6 λιπαρά.
Τα ωμέγα- 6 λιπαρά οξέα βρίσκονται στο κρέας των ζώων που τρέφονται με αραβόσιτο, αραβοσιτέλαιο, καρθαμέλαιο και φυτικά έλαια, σογιέλαιο, μαργαρίνες και τηγανισμένα τρόφιμα.
Αυτό δεν σημαίνει όμως ότι κάποιος πρέπει να αφαιρέσει όλα τα λίπη και έλαια από την διατροφή.
Ενθαρρύνονται τα «υγιή λίπη», όπως τα ιχθυέλαια, ο λιναρόσπορος, και τα σπορέλαια το έξτρα παρθένο λάδι καρύδας και το ελαιόλαδο.
(@episthmi: Τα σπορέλαια ή το ελαιόλαδο πρέπει να `ναι ΨΥΧΡΗΣ εκθλιψης και ΜΟΝΟ + βιολογικής καλλιέργειας).
Οτιδήποτε φλεγμονώδες και επεξεργασμένο πρέπει να αφαιρεθεί – έτσι όχι στην ζάχαρη, στο σιρόπι καλαμποκιού υψηλής φρουκτόζης, στην ασπαρτάμη, στα αλλεργιογόνα, τα γαλακτοκομικά, δημητριακά και ορισμένα λαχανικά. Τα φιστίκια, τα φασόλια σόγιας, τα δημητριακά και τα γαλακτοκομικά προϊόντα ή που έχουν υποστεί ζύμωση.
Τα φυστίκια και τα φασόλια σόγιας που είναι όσπρια και τα γαλακτοκομικά ωμά ή από ζύμωση περιέχουν καζεϊνη και πρέπει να αφαιρεθούν από τη δίαιτα.
Τα γαλακτοκομικά προϊόντα, τα δημητριακά και τα όσπρια εμπλέκονται σε αυτοάνοσες αντιδράσεις στα άτομα με σκλήρυνση κατά πλάκας, και πρέπει να αποφευχθούν ακόμη και σε μικρές ποσότητες. [4]
Μικρές ποσότητες από ωμό καρπό κακάου που περιέχει ισχυρά αντιοξειδωτικά και ακατέργαστο μέλι επιτρέπεται περιστασιακά.
Εκείνοι που δεν θα μπορεσουν να ακολουθήσουν μια δίαιτα χωρίς δημητριακά ενθαρρύνονται να δοκιμάσουν δίαιτα χωρίς γλουτένη πρώτα, αλλά τα γρήγορα αποτελέσματα αναμένονται, όταν οι κατευθυντήριες γραμμές ακολουθούνται αυστηρά.
ΣΚΠ και αυγά
Τα βιολογικά, ελευθέρας βοσκής, αυγά χωρίς αντιβιοτικά (αν βρεθούν), συνιστώνται, διότι περιέχουν χολίνη – που μαζί με την ινοσιτόλη – είναι ζωτικής σημασίας για την επισκευή του έλυτρου μυελίνης. Συνεργικά εργάζονται για να παράξουν φυσική λεκιθίνη στο σώμα. Μ` αυτό τον τρόπο δεν χρειάζεται να βασίζεστε στη λεκιθίνη σόγιας.
(@episthmi σήμερα η λεκιθίνη σόγιας είναι 95% – 100% από Γενετικά Τροποποιημένη σόγια)
Γενικώς, τα άτομα με αυτοάνοσες νόσους, πρέπει να μην τρώνε τα ασπράδια εξαιτίας μιας προβληματικής πρωτεϊνης στο ασπράδι που ονομάζεται «λυσοζύμη».
Συνήθως αυτή είναι ακίνδυνη, αλλά μπορεί να συνδεθεί με ορισμένες πρωτεΐνες που αναστέλλουν τη θρυψίνη, εμποδίζοντάς την να κάνει τη δουλειά της που είναι να αφομοιώνει τις πρωτεΐνες.
Μερικά από τα συστατικά της “λυσοζύμης” μπορεί να περάσουν μέσα από το έντερικό τοίχωμα και να επιδεινώσουν το κατεστραμμένο έντερο.
Η αβιδίνη, μία άλλη ουσία που βρίσκεται στα ασπράδια αυγών, μπλοκάρει μια από τις βιταμίνες Β που ονομάζεται Βιοτίνη, η οποία είναι υπεύθυνη για τη σύνθεση των λιπαρών οξέων και την ρύθμιση της γλυκόζης στο αίμα.
Ακόμα και όταν είναι καλά μαγειρεμένο το αυγό, η αβιδίνη συνεχίζει να αναστέλλει την απορρόφηση της Βιοτίνης κατά 30%.
Έτσι, πώς θα ξέρετε εάν είστε ευαίσθητοι στα ασπράδια αυγών;
Ένας τρόπος για να το μάθετε είναι να αποφύγετε τα αυγά για μια εβδομάδα και να τα προσθέστε μετά από μερικές εβδομάδες. Μπορούν να καταναλωθούν αν δεν υπάρξει αντίδραση σε αυτά.
Το ίδιο πράγμα μπορεί να δοκιμαστεί με τα στρυχνοειδή λαχανικά (ντομάτες, μελιτζάνες, πατάτες), το οποία μπορεί μερικές φορές να προκαλέσουν πόνο στις αρθρώσεις σε μερικούς ανθρώπους.
Αν διαπιστώσετε ότι δεν μπορείτε να πάρετε τη χολίνη σας από τους κρόκους αυγών, οι εναλλακτικές πηγές χολίνης είναι το βοδινό συκώτι (υψηλότερη πηγή), κοτόπουλο και γαλοπούλα, χτένια και γαρίδες, σολομός, λαχανίδες, σέσκουλο και κουνουπίδι. [5] Θα βρείτε, επίσης, χολίνη στο σουσάμι και στο λιναρόσπορο.
Η Ινοσιτόλη βρίσκεται σε μεγάλες ποσότητες στα όσπρια (τα όσπρια δεν επιτρέπονται σε αυτή τη δίαιτα), ωστόσο μπορείτε να πάρετε ινοσιτόλη σε μεγάλες ποσότητες από γκρέιπφρουτ, πορτοκάλια, μανταρίνια, πεπόνι, βατόμουρα, αγκινάρες, μπάμιες, ακτινίδια, και νεκταρίνια.
Πώς αλλιώς μπορεί να αποκαταστήσετε τη μυελίνη και να αποτρέψετε την καταστροφή της;
Η «Ισορροπημένη διατροφή» είναι το κλειδί. Το έλυτρο της μυελίνης αποτελείται από περίπου 75 τοις εκατό λίπος και χοληστερόλη και το υπόλοιπο είναι πρωτεΐνη [6].
Κρίταμα πλούσια και σε Ω3 εκτός απο ιώδιο.Το πρώτο δομικό στοιχείο είναι Ωμέγα-3, το οποίο μπορείτε να πάρετε από αγνά έλαια των ψαριών, τα άγρια ψάρια και κρέατα από ζωα που τρέφονται με χόρτο.
Οργανικα κρέατα – που οι παραδοσιακές κοινωνίες πάντα έτρωγαν- συνιστώνται μία φορά την εβδομάδα για να πάρετε φυσικά τη κοβαλαμίνη ή Β12.
(@episthmi είναι αυτά που η ΕΕ απαγόρευσε λόγω της “νόσου των τρελλών αγελάδων”).
Το βιολογικό συκώτι είναι ιδιαίτερα καλό για Β12. Το φυσικό ιώδιο από τα λαχανικά της θάλασσας, όχι μόνο βοηθά στην επισκευή της μυελίνης, αλλά βοηθά επίσης το συκώτι και τον εγκέφαλο να καθαρίσει τον υδράργυρο και τα άλλα βαρέα μέταλλα από το σώμα.
Η Βιταμίνη Β1 (θειαμίνη) βοηθάει για να πάρουν ενέργεια οι μύες, αλλά βοηθά επίσης στην επισκευή της μυελίνης.
Τρώγοντας 3 φλιτζάνια χόρτα την ημέρα βοηθάτε στην παροχή βιταμινών στο σώμα του συμπλέγματος Β και φολλικό οξύ – βιταμίνες που βοηθούν τον εγκέφαλο από την συρρίκνωση.
(Πράγματι, πολλοί άνθρωποι που έχουν δοκιμάσει αυτή την διατροφή που χαρακτηρίζεται από καθαρό μυαλό και την απομάκρυνση του φαινομένου της «εγκεφαλικής θολούρας» που είχαν νωρίτερα).
Η Λεκιθίνη αποτελείται από φωσφορικό οξύ, χολίνη, λινολεϊκό οξύ, ινοσιτόλη και αρκετές βιταμίνες συμπλέγματος Β. Για να τη πάρετε από την τροφή, οι πηγές της είνα τα πορτοκάλια γκρέιπφρουτ,, μανταρίνια, σουσάμι και ηλιόσποροι.
Προσθέστε λίγο τριμμένο τζίντζερ για αντιοξειδωτικό και έχετε μια νόστιμη φρουτοσαλάτα.
Καθημερινά ζωμοί από κρέας και κόκκαλα (από ζωα χορτοφάγα), συνιστώνται επίσης.
Ένας άλλος τρόπος για την αποκατάσταση της χαμένης μυελίνης είναι να υποβάλουμε τους μύες στο «στρες» της καθημερινής άσκησης – περισσότερα για αυτό αργότερα.
Η χρήση των λιπών και ελαίων στη σκλήρυνση κατά πλάκας
Ένας άλλος τρόπος για την αποκατάσταση της χαμένης μυελίνης είναι να υποβάλουμε τους μύες στο «στρες» της καθημερινής άσκησης – περισσότερα για αυτό αργότερα.
Σε αντίθεση με άλλες δίαιτες ΣΚΠ που προτείνουν τη δραστική μείωση κορεσμένων λιπών, η Wahls λέει ότι τα υγιή λίπη – από το μουρουνέλαιο και το σολομό και έλαια από καρύδια, σπόρους, σπόρους τσία, βούτυρο γκυ από χορτοφάγα ζώα ελευθέρας βοσκής, έξτρα παρθένο ελαιόλαδο και έλαια καρύδας και … ακόμη και λαρδί … είναι μια χαρά.
(@episthmi Αποφύγετε τις μαργαρίνες και οτιδήποτε έχει σχέση με υδρογωνομένα έλαια)
Το Ghee , ή εξευγενισμένο βούτυρο, είναι βούτυρο από το οποίο έχουν αφαιρεθεί οι πρωτεΐνες του γάλακτος, έτσι στην ουσία έχει χαρακτηριστεί ως ‘ λίπος ‘και όχι ως γαλακτοκομικό.
Εδώ ένα βίντεο για το πώς παρασκευάζεται: http://www.
Λάβετε υπόψη σας ότι χρειάζεστε ίχνη χαλκού για να ενεργοποιήσετε αυτά τα υγιή λίπη, έτσι ώστε να μπορούν να πάνε να εργαστούν για την επισκευή της μυελίνης. Στις πηγές χαλκού περιλαμβάνονται η ρίγανη και το θυμάρι, οι σπόροι κολοκύθας και το σουσάμι.
Το μουρουνέλαιο έχει υψηλή περιεκτικότητα σε βιταμίνη D.
(@episthmi Ο ΗΛΙΟΣ) μια βιταμίνη λιποδιαλυτή η οποία διαδραματίζει έναν κρίσιμο ρόλο, όχι μόνο στην πρόληψη, αλλά και στη θεραπεία
