Υβρίδια καλούνται τα φυτά, τα οποία προκύπτουν από τη διασταύρωση δυο διαφορετικών ποικιλιών του ίδιου είδους και παρουσιάζουν “βελτιωμένα” χαρακτηριστικά σε σχέση με τα φυτά από τα οποία προέρχονται.
Τα “βελτιωμένα” αυτά χαρακτηριστικά εξυπηρετούν εμπορικούς σκοπούς όπως αύξηση της παραγόμενης ποσότητας, αύξηση του μεγέθους των καρπών, ανθεκτικότητα σε ασθένειες, ανθεκτικότητα σε ακραία καιρικά φαινόμενα, ομογενοποίηση των παραγόμενων προϊόντων για τη διευκόλυνση της τυποποίησής τους, μορφοποίησή τους προς χάρη της καταναλωτικής αισθητικής κ.λ.π.
Κάθε χώρα διαθέτει εκτός των άλλων και ένα μεγάλο φυσικό θησαυρό, την γενετική ποικιλότητα, δηλαδή ποικιλία λαχανικών και φρούτων, καθώς και σπάνια είδη ζώων, προσαρμοσμένα όλα στις κλιματικές συνθήκες κάθε χώρας, με την έλευση των μονοπωλίων βλέπουμε τις ποικιλίες που κληροδοτήθηκαν από γενιά σε γενιά, να εγκαταλείπονται, χάρη του φτηνού σπόρου που αγοράζει ο αγρότης από το μαγαζί. Με λίγα λόγια
η ανάπτυξη του διεθνούς εμπορίου σπόρων χτυπάει τις ποικιλίες που ήταν προσαρμοσμένες στις ειδικές ανάγκες της περιοχής και έτσι καλλιεργούμενες ποικιλίες προϊόντων, επίπονης προσπάθειας αιώνων, κινδυνεύουν σοβαρά από ολοσχερή εξαφάνιση.
Οι παραδοσιακοί γεωργοί είχαν φτάσει με τον καιρό να έχουν μια ποικιλία για σχεδόν κάθε ανάγκη, π.χ. μια ποικιλία που θα την φύτευαν αν προβλεπόταν ξηρασία ή μια ποικιλία που θα άντεχε σε κάποια αρρώστια.
Ήξεραν πως να απομονώσουν κάποιο επιθυμητό χαρακτηριστικό. Όταν όμως οι Εταιρείες Σπόρων δημιούργησαν τα υβρίδια, ανθεκτικά μεν στα ζιζανιοκτόνα και στα λιπάσματα, αλλά με άλλες απαιτήσεις (π.χ. συνεχές πότισμα) φρόντισαν να έχουν το αποκλειστικό δικαίωμα εκμετάλλευσης τους (the patenting of plants) και σαν να μην έφτανε μόνο αυτό, η Ε.Ε. κατάρτισε κατάλογο ποικιλιών που επιτρέπονται να πωλούνται στις χώρες-μέλη.Έτσι ποικιλίες που δεν είναι υβρίδια, όλο και περισσότερες αποκλείονται από τον κατάλογο. Επίσης και χωριάτικες ποικιλίες που αδυνατούν να οριστούν, ποικιλίες που δεν αντέχουν στη μεταφορά και δεν μπορεί το προϊόν τους να μαζευτεί με μηχανές, όπως οι παλιές Ελληνικές τομάτες, που ήταν μεν πεντανόστιμες, αλλά δεν άντεχαν στην μεταφορά, εν αντιθέσει με τις σημερινές τομάτες υβρίδια με την χοντρή φλούδα.
Προβλέπεται δυστυχώς ότι το 90% των παραδοσιακών Ευρωπαϊκών ποικιλιών θα εξαφανιστεί και η κατάσταση θα γίνει μη αναστρέψιμη. Ήδη οι παραδοσιακές ποικιλίες εξαφανίστηκαν από τη Γερμανία και στην Αγγλία έχουν εξαφανιστεί από την αγορά 1500 ποικιλίες.Η ίδια εταιρεία που έχει πατεντάρει το υβρίδιο, που γενεές ολόκληρες γεωργών είχαν παλέψει να απομονώσουν το συγκεκριμένο γονίδιο τους, πουλάει και το ζιζανιοκτόνο που αντέχει το φυτό όπως και τα ανάλογα λιπάσματα; Και δεν είναι μόνο οι γεωργικές ποικιλίες που κινδυνεύουν να πατενταριστούν παγκόσμια μέσο της ΟΑΤΤ, αλλά όλη η γενετική ποικιλότητα του πλανήτη. Αλλά το χειρότερο θα είναι όσον αφορά την τροφή μας, ότι όχι μόνο τα υβρίδια θα είναι κάποτε πανάκριβα, αλλά και το ότι όταν μια χώρα δεν ελέγχει τους δικούς της σπόρους, είναι καταδικασμένη σε πολιτική και οικονομική εξάρτηση.
Τα υβρίδια παρουσιάζουν επίσης ένα ακόμη αξιοσημείωτο χαρακτηριστικό, ότι συνήθως παράγουν στείρους σπόρους κι αν όχι τότε τα φυτά που προέρχονται από σπόρους υβριδίων κατά κανόνα δεν εμφανίζουν τα “βελτιωμένα” χαρακτηριστικά στην επόμενη γενιά.
Ευτυχώς κάτι έχει αρχίσει και κινείται από τους νέους αγρότες πια, αυτούς που μοχθούν στα βιολογικά αγροκτήματα και δεν θεωρούν πολιτικά απαράδεκτο να ασχολούνται με τη γη, παρ' όλη την προσπάθεια-οδηγία της Ε.Ε. για περαιτέρω μείωση του αγροτικού μας πληθυσμού, δημιουργώντας την πρώτη Τράπεζα Σπόρων από ντόπιες ποικιλίες. Ήδη έχουν συγκεντρωθεί σπόροι πάνω από 2000 ποικιλίες και οι υπεύθυνοι βιοκαλλιεργητές είχαν επισκεφθεί και την Κέρκυρα για να βρουν σπόρους από ντόπιες ποικιλίες.
Σημείωσις: καθώς αγαπώ πολύ την Ελληνική γλώσσα και αναγνωρίζω την σοφία της, θέλω να παραθέσω το εξής, διαφωτιστικό,
Υβρίδια; για να δούμε την ετυμολογία της λέξης...
Υβρίδιο (Βιολ.) Οι απόγονοι μίας διασταύρωσης, στην οποία οι γονείς διαφέρουν γενετικά μεταξύ τους τουλάχιστον σε ένα γονίδιο για ένα κληρονομήσιμο χαρακτηριστικό. Ο όρος συχνά χρησιμοποιείται σε απογόνους από πολύ διαφορετικούς ως προς τα χαρακτηριστικά γονείς, όπως π.χ. για τις ποικιλίες των φυτών. Υβρίδια μεταξύ διαφορετικών ζωικών ή φυτικών ειδών, αν επιτευχθεί διασταύρωση μεταξύ τους, είναι συνήθως στείρα, όπως το μουλάρι (διασταύρωση αλόγου και γαϊδουριού). Ο όρος υβρίδιο χρησιμοποιείται και για κάθε βιολογική δομή, κύτταρο, γονίδιο, ένζυμο, DNA, που προέρχεται από δύο αντίστοιχες δομές, π.χ. δύο κύτταρα που περιέχουν διαφορετικό γενετικό υλικό."(Εγκυκλοπαίδεια "Μαλλιάρης-Παιδεία").
Έτσι λοιπόν, όλοι αυτοί οι σπόροι και τα φυτά του εμπορίου, ευνουχισμένα, στείρα.. Ο άνθρωπος φρόντισε να διακόψει, μετά από τόσους αιώνες τη φυσική τους αναπαραγωγή, τη δυνατότητά τους να διατηρούν τη ζωή εσαεί.. και να τα πουλάει για λίγα αργύρια, στέρφα και κατεργασμένα, ικανά να επιβιώσουν, μοναχά για μια χρονιά..
Μα η έκπληξή μου ήρθε λίγο αργότερα διαβάζοντας στο Petit Larousse: «Hybride: ους. αρς. και επίθ. (από το ελληνικό «ύβρις»). Λέγεται για λέξεις προερχόμενες από δύο γλώσσες, όπως bureaucratie, για φυτά, για ζώα προερχόμενα από δύο διαφορετικά είδη, όπως το μουλάρι. Τα υβρίδια είναι σπανίως γόνιμα.».
Υβρίδιο από το ύβρις και ύβρις σημαίνει: « Αυθάδης βία πηγάζουσα εξ υπερβολικής συναισθήσεως δυνάμεως ή εκ πάθους, αυθάδεια, αλαζονεία αυθάδης, προπέτεια, συχν. εν τη Οδυσσεία ως επί το πλείστον επί των μνηστήρων.» (Μέγα Λεξικόν της Ελληνικής Γλώσσης Liddell-Scott)
«Ύβρις: ετυμ. εκ του υπέρ (υπέρβασις ορίου) υπέρ - ύπρις - ύβρις. Η Τζιροπούλου - Ευσταθίου στο βιβλίο της «Ο εν τη λέξει Λόγος» εξηγεί ότι η «ύβρις» παράγεται από την πρόθεση υπέρ διότι υπερβαίνει το μέτρο: «ύβρις παρά την υπέρ πρόθεσιν γέγονεν, ύπερις και κατά συγκοπίν ύπρις και τροπή του π σε β.
Η θεά Νέμεσις η τιμωρός των υβριστών, παραγγέλλει «μηδέ υπέρ το μέτρον» και επεμβαίνει όπου διαπράττεται ύβρις, δια να αποκαταστήσει τη διαταραχθείσα ισορροπία. Ήταν η Νύχτα σύμφωνα με τη Θεογονία του Ησίοδου και τον Παυσανία, που δίχως σύντροφο αρσενικό γέννησε την Νέμεσι, για να κρατά σε ισορροπία τις ανθρώπινες υποθέσεις. Νέμεσις από το «νέμω» δίκαιη διανομή, μοιρασιά.
Σπόροι και φυτά υβρίδια, στειρωμένα από ζωή για χάρη κέρδους και ελέγχου. Στειρωμένα μυαλά που συναινούν και υπερβαίνουν το μέτρο για χάρη της βολής τους (για να είναι π.χ. το μανταρίνι και το καρπούζι χωρίς κουκούτσια). Ύβρεις ανθρώπων κατά της φύσης, της Ζωής. Και η Νέμεσις;
Κατά τον Ησίοδο όταν η Νέμεσις εγκαταλείψει οριστικά τη Γη, τότε θα σημάνει το τέλος του τωρινού γένους των ανθρώπων...
Ερώτησις: Όταν πάμε και ψωνίζουμε π.χ. το μανταρίνι και το καρπούζι χωρίς κουκούτσια, ποιος φταίει, αυτός ο "κακός" που τα έφτιαξε ή αυτός που τα καταναλώνει; Ποιος ο υβριστής, λοιπόν;
Ρητορικό το ερώτημα...
